De WGS regelt dat iCOV gegevens – onder strenge en heldere juridische voorwaarden – sneller en effectiever kan delen met overheidsorganisaties die lid zijn van het samenwerkingsverband. Dit zorgt voor een grotere slagkracht voor de opsporing, handhaving, het toezicht en de inning van overheidsvorderingen. Ook benoemt de WGS aan welke voorwaarden een aanvraag van een iCOV rapportage (iRVI, iRR en iRT) moet voldoen.  

Criteria voor aanvragen
De WGS benoemt de doelstellingen van iCOV, de drempelwaarden en het belang van evenredigheid en noodzakelijkheid. Aanvragers van iCOV rapportages moeten zowel in hun eigen dossier als in hun aanvraag vastleggen of de aanvraag voldoet aan de volgende voorwaarden.

Doelstelling (1)
In de WGS is het doel van iCOV vastgesteld. Rapportages kunnen alleen voor een of meerdere van deze doelen aangevraagd worden:

• 1. Het in kaart brengen van onverklaarbaar of crimineel vermogen
  2. Het bestrijden van witwas- of fraudeconstructies
  3. Het kunnen innen van overheidsvorderingen die oninbaar dreigen te worden
  4. Het uitoefenen van toezicht op de goede werking van de markt

 

Drempelwaarden (2)
De aanvraag van een iCOV rapportage moet goed onderbouwd zijn. Er moet sprake zijn van duidelijke en objectieve aanwijzingen dat er door een persoon of bedrijf op onrechtmatige wijze financieel gewin is of wordt behaald door:

• een misdrijf als omschreven in artikel 67, eerste lid, van het Wetboek van Strafvordering;
• een overtreding van een wettelijk voorschrift waarvoor naar verwachting een bestuurlijke sanctie van ten minste €5000 kan worden opgelegd of die kan leiden tot weigering, inperking, of intrekking van een vergunning of integriteitsverklaring;
• een fiscale overtreding bij een vermoeden van benadeling van tenminste €5000, of een overheidsvordering die oninbaar dreigt te worden van tenminste €5000 vanwege een onherroepelijke boete, ontnemingsmaatregel of schadevergoedingsmaatregel.

 

Evenredigheid en noodzakelijkheid (3)
iCOV rapportages kunnen alleen aangevraagd worden als dit echt noodzakelijk is voor de taak van de aanvrager. De aanvrager toetst hiervoor het volgende:

1. Proportionaliteit: is het doel zo belangrijk dat de inbreuk op privacy van de betrokkenen te rechtvaardigen is?
2. Subsidiariteit: is er een minder ingrijpend alternatief mogelijk?
3. Noodzakelijkheid: is de aanvraag noodzakelijk voor de taakuitoefening (publiekrechtelijke taken en bevoegdheden) van de aanvrager?

E-learning voor nieuwe accounthouders
De WGS benoemt een onderwijsplicht voor medewerkers van iCOV en de Rechtmatigheidsadviescommissie. Binnen iCOV is besloten om ook de kennis van de aanvragers van rapportages te verbreden en verdiepen. Daarom moeten nieuwe accounthouders sinds 1 maart 2025 eerst een e-learning volgen over de WGS.

De veranderingen en kansen voor iCOV:

• Toetreding AFM: met de inwerkingtreding van de WGS, treedt de Au­toriteit Financiële Markten (AFM) toe tot iCOV. Met de aansluiting van de AFM telt het samenwerkingsverband 16 leden.
• Levering data door alle leden: De WGS verplicht alle leden in beginsel om data te leveren aan het samenwerkingsverband iCOV. Als eerste stap vragen we aan hen om informatie over crypto’s, buitenlands vermogen en sanctie informatie. iCOV zal deze informatie – na toetsing door de Rechtmatigheidsadviescommissie – verwerken en weergeven in de rapportages.
• Ontwikkelen thematische rapportage (iRT): De WGS biedt de wettelijke basis om thematische rapportages (iRT’s) te ontwikkelen. Een iRT brengt specifieke fenomenen in beeld die in een gebied of sector voorkomen. Zoals bijvoorbeeld misbruik van commercieel vastgoed. Voor dit fenomeen gaat iCOV een eerste iRT ontwikkelen. Dit is een complex traject dat zorgvuldige coördinatie met de leden en naleving van juridische waarbor­gen vereist. In 2025 treft iCOV hiervoor in samenwerking met wetenschappelijke experts de noodzakelijke voorbereidingen. In 2026 wordt naar verwachting de eerste iRT opgeleverd.  

 

Meer weten?
Bekijk hier de Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden (WGS) en het Besluit gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden (BGS).

Mail voor vragen over de WGS en iCOV naar: icov@om.nl